بزرگنمايي:

سیاست و بازاریابی - زومیت / چین با فضاپیمای چانگ‌ای 6 که در نخستین مأموریت بازگرداندن نمونه از سمت پنهان ماه شرکت داشت، به کشفی شگفت‌انگیز دست یافته است.
سال گذشته، کاوشگر قمری چانگ‌ای 6 چین، که اولین فضاپیما برای آوردن نمونه از سمت پنهان ماه بود، به کشف جالبی دست یافت.
بازار
دانشمندانی که نمونه‌های آورده‌شده از ماه را بررسی کردند (نمونه‌ها ژوئن سال گذشته به زمین رسیدند)، متوجه شدند که در میان آنها تکه‌هایی از کندریت کربن‌دار وجود دارد. این قطعات زمانی متعلق به یک شهاب‌سنگ حاوی آب بودند؛ نوعی سنگ فضایی که وقتی وارد جو زمین می‌شوند، معمولاً از بین می‌روند و به سطح سیاره نمی‌رسند.
این اولین باری است که ما کندریت کربن‌دار را روی ماه پیدا می‌کنیم. این موضوع نشان می‌دهد که سیارک‌هایی که مواد فرار و آب فراوان دارند (که حدود 20 درصد جرمشان از مواد معدنی مرطوب تشکیل شده) می‌توانند بدون آنکه کاملاً نابود شوند، تا سطح ماه هم برسند.
این سنگ‌ها به دلیل ساختار متخلخل و شکننده، معمولاً در برخورد با سطح سیارات یا در ورود به جو، خرد یا بخار می‌شوند. به گفته‌ی آکادمی علوم چین، کمتر از یک درصد از شهاب‌سنگ‌هایی که روی زمین پیدا می‌شوند از نوع کندریت کربن‌دار هستند. حتی برخورد آنها با ماه هم معمولاً باعث ذوب یا تبخیرشان می‌شود؛ به همین دلیل، پیدا شدن چنین تکه‌ای بسیار هیجان‌انگیز است.
پژوهشگران در مقاله‌‌ای که برای توصیف کشف خود نوشتند، توضیح می‌دهند: «از آنجا که کندریت‌های کربن‌دار روی زمین بسیار نادرند، روش جدید ما برای شناسایی مواد خارجی در نمونه‌های ماه و سایر اجرام آسمانی می‌تواند ابزار مهمی برای بررسی دوباره ترکیب شهاب‌سنگ‌ها در منظومه‌ی شمسی باشد.»
نمونه‌هایی که فضاپیمای چانگ‌ای 6 جمع‌آوری کرده است، از محلی به نام حوضه قطب جنوب-آیتکن به‌دست آمده‌اند. این منطقه در بخش جنوبی ماه قرار دارد و یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین دهانه‌های برخوردی در منظومه‌ی شمسی است.
دانشمندان با استفاده از میکروسکوپ‌های بسیار دقیق و ابزارهای طیف‌سنجی، نسبت‌های عجیبی از ایزوتوپ‌ها (گونه‌های مختلف یک عنصر) را در موادی معدنی مثل الیوین پیدا کردند که معمولاً در سنگ‌های آتشفشانی و شهاب‌سنگ‌ها دیده می‌شوند. نسبت‌های ایزوتوپیِ این مواد با چیزی که در کندریت‌های کربنی دیده می‌شود، مطابقت داشت؛ بدین معنی که احتمالاً یک شهاب‌سنگ از نوع کندریت کربن‌دار با ماه برخورد کرده و پس از ذوب‌شدن، دوباره سرد و حفظ شده است.
دانشمندان می‌گویند این شهاب‌سنگ احتمالاً از بخش بیرونی منظومه‌ی شمسی آمده است؛ یعنی موادی که از نواحی دوردست آمده‌اند، می‌توانند تا نواحی نزدیک‌تر، مثل ماه و زمین، برسند. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهند که چنین سیارک‌هایی روی ماه بسیار بیشتر از آن چیزی هستند که قبلاً فکر می‌کردیم؛ شاید حتی تا 30 درصد از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده توسط چانگ‌ای 6 از همین نوع باشند.
به گفته‌ی لین مَنگ، یکی از پژوهشگران آکادمی علوم چین، این کشف می‌تواند به درک بهتر ما از منشأ آب روی سطح ماه کمک کند و توضیح دهد که آب چطور در گذشته روی قمر زمین پخش شده است. در نهایت، این یافته‌ها نظریه‌ای را تقویت می‌کند که می‌گوید: میلیاردها سال پیش، سیارک‌های حاوی کربن و آب با برخورد به زمین، آب را به سیاره‌ی ما آورده‌اند.
پژوهش در ژورنال PNAS منتشر شده است.