بزرگنمايي:

سیاست و بازاریابی - سرمایه خطر پذیر یکی از عمده ترین منابع تامین مالی برای شرکت های کوچک و نوپاست. شرکت های سرمایه گذاری سرمایه لازم برای پروژه های نوآورانه را فراهم می کنند و به ازای پولی که سرمایه گذاری می کنند در عایدی آنها شریک می شوند. در همین ابتدا مشخص است که سرمایه گذاری در شرکتهایی که در حال رشد هستند و در حال حاضر درآمد چندانی ندارند عمل پر ریسکی محسوب می شود. این ریسک به وسیله بازده بیشتری که از سرمایه گذاری در شرکت های پر ریسک حاصل می شود جبران می گردد.
نهاد مالی که به طور تخصصی در تامین مالی پروژه های با ریسک بالا فعالیت می کنند صندوقهای سرمایه گذاری خطر پذیر یا Venture Capital Fund نامیده می شود.
در این نوع از مشارکت‌ها معمولا سرمایه گذار خطرپذیر برای تضمین موفقیت سرمایه­گذاری­ ، نقش فعالانه‌ای را در بخش های مختلف مدیریت و سرپرستی شرکت نوپا مورد معامله ایفا می کنند. مثلا شرکت در تصمیم گیری های مالی مانند میزان تقسیم سود و یا عضویت در هیئت مدیره آن­­ها. بعد به دست آمدن اهداف مد نظر شرکت سرمایه گذار از قبیل خلق بازدهی که از قبل مورد توافق سرمایه گذار و شرکت با ریسک بالا ، سرمایه گذار خطر پذیر با یک راهبرد مشخص خروج (Exit Strategy)، نظیر IPO ، یک به یک تسویه حساب شده و نهایتاٌ سرمایه اولیه و سود حاصله از آن را به شرکاء باز گردانند.
ساختار سرمایه گذاری VCF
همانطور که گفته شد صندوقهای سرمایه گذاری خطر پذیر برای فعالیت در بازار پر ریسک احتیاج به ساختاری هوشمند ، کارآمد و پویا برای ورود و خروج از پروژه های مورد نظر دارند . که البته این ساختار بسته به سیاست ها و اهداف آن شرکت می تواند متفاوت باشد.
چارچوب کلی این شرکت ها شامل قسمتهای زیر می شود:
انتخاب طرح
در این بخش طرح ها و ایده های نو جستجو شده ، برای آنها طرح کسب و کار اولیه تهیه می شود ، مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت طرح های مطلوب انتخاب می شود. ممکن است در بعضی حالات از هر 1000 ایده نو اولیه تنها یکی مورد تایید نهایی واقع شده و سرمایه گذاری بر روی آن انجام گردد. سپس یک برنامه سرمایه گذاری برای آن آماده می شود که در بر دارنده میزان بودجه مورد نیاز و زمان های تزریق آن به طرح می باشد.
بخش تامین مالی
وی سی فرم ها اغلب توانایی پرداخت تمام منابع سرمایه گذاری را به تنهایی ندارند و در این راه سعی می کنند علاقه مندان به این نوع سرمایه گذاری را با خود همراه کنند مانند: افراد ثروتمند، صندوق های بازنشستگی، صندوق های وقف، سازمان های خیریه، بانک ها و … . پس بخش تامین مالی نیز در این شرکت ها اهمیت ویژه ای دارد.
بخش مدیریت شرکت های نوپا
این قسمت از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که تیم اجرایی و مدیریتی شرکت های نوپا در این قسمت هستند. این تیم باید از افرادی تشکیل شود که علاقه، دانش و تجربه مدیریت در شرکت های کوچک را داشته باشند. بعد توافقات لازم با کارآفرین این تیم در مدیریت شرکت نوپا، مشارکت خواهد کرد. از آنجا که شرکت های نوپا با ورود به بازار کسب و کار شاهد محیطی متلاطم و چالشی مخصوصا در ابتدای امر هستند، نیاز بالایی به مدیرانی دارند که بتوانند در شرایط سخت شرکت را هدایت کنند.
بخش خروج از سرمایه گذاری
این قسمت نیاز به افرادی دارد که با شرکت ها و افراد زیادی ارتباط داشته باشند همچنین نحوه ورود و پذیرش شرکت ها به بورس را بدانند، تا بهترین سیاست برای واگذاری شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده ا ند و خروج از آن را اتخاذ کنند. استراتژی های خروجی که می توان نام برد عبارتند از:
عرضه عمومی سهام خرید توسط شرکتهای دیگر خرید مجدد سهم سرمایه گذار مخاطره پذیر توسط شرکت سرمایه پذیر خرید سهم سرمایه گذار مخاطره پذیر توسط فردی سوم
روش های ورودی
برای سرمایه گذاری در پروژه های با ریسک بالا راه های متفاوتی وجود دارد.
سرمایه‌ گذاری‌های دراز مدت در شرکت‌های با سابقه بازده کم و که احتمال ا رشد قابل ملاحظه ای می خواهند داشته باشند خرید کل سهام شرکت بدست کارمندان (Buy Out) و یا موسسه دیگر موقعیت‌های استثنایی شامل سرمایه گذاری بصورت وام های اضطراری ، قروض نا گزیر می شود.
معیارهای سرمایه گذاری
شرکت‌های مورد معامله باید توان فروش و امکان سودآوری داشته باشند. به این جهت VCها معمولاً بدنبال معاملاتی هستند که بتوانند در عرض 5 سال اول معادل 10 برابر سرمایه گذاری اولیه را بازگردانند. در این راستا سرمایه­گذاری­ها شاخص‌های زیر را در معاملات مد نظر قرار می‌ دهند:
الف - میزان سرمایه Fund
VC ها بندرت در معاملات کمتر از 250،000 دلار در گیر می شوند. البته این رقم بیشتر برای بازارهای توسعه یافته مثل اروپای غربی و امریکا می‌باشد.
ب- حدود خطرپذیر
با اینکه VC ها آمادگی لازم برای تحمل خطرپذیر در معاملات را دارند اما سعی بر این خواهند داشت که مقدار و ماهیت آنرا با ارزیابی های منطقی و با اعمال کنترل در مدیریت شرکتهای خطر پذیر شده پیش از سرمایه گذاری سنجیده و باشند.
ج- احتمال رشد سرمایه گذاری
معاملاتی که امکان رشد سریعتر آنها در مدت زمان کوتاه بیشتر می‌باشد بدون تردید برای VC ها ارجحیت دارند.
د- محصول و خدمات شرکت
هدف های سرمایه گذاری تامین منابع مالی برای فراورده های محصولاتی است ‌که در مراحل اولیه تحقیق هستند بوده و به‌طور واضح برای آنها بازار فروش وجود دارد. و یا این سرمایه گذاری ها برای توسعه محصولاتی که در حال تولید و آماده توزیع هستند می باشد. در صورت فرآورده های با تکنولوژی بالا و فناور، این محصولات می توانند فناوری های دارای امتیاز و آزمایش شده و یا خدمات قابل فروش نیز در نظر گرفته می شوند باشند.
ر- انحصاری بودن محصول
محصولات مورد پسند VCها آنهایی هستند که یا در رقابت با محصولات نظیر خود پیشرو می باشند و یا دارای خصوصیتی جدید هستند بوده و هم اکنون که در حال حاضر و یا در آینده نزدیک مورد نیاز همگانی خواهد بود.
ز- بازار محصولات
در بررسی بازار مناسب برای محصولات یک شرکت مصرف کنندگان و چشم انداز رشد محصولات مد نظر قرار می گیرد.
س- فروش شرکت مورد معامله
VCها می‌باید روش‌هایی را برای تسهیل خروج از سرمایه گذاری (Exit strategy) در شرکت‌های مورد معامله در نظر داشته باشند. به منظور نیل به این هدف شرکت‌های سرمایه­گذاری بزرگ در درجه اول با خرید %5 سهام شرکت وارد معامله می‌شوند و بعد از سنجش کاملتر کارکرد آن بقیه سهام را نیز ابتیاع می‌نمایند تا دارای اکثریت آراء شوند و در تصمیم گیری های نهائی شرکت نقش بزرگتری ایفا نمایند.
ش- امکانات برون مرزی
سرمایه­ گذاران خارجی ترجیح می‌دهند که امکان فروش محصولات شرکت مورد معامله در بازارهایی مانند آمریکا که تقاضای خرید بیشتری دارند وجود داشته باشد.
این مطلب توسط آقای محمد شریفی تالیف شده است.
دانلود این مطلب از کتابخانه پایگاه اطلاع رسانی صنعت