چاپ

سیاست و بازاریابی - گجت نیوز /کشف انرژی هسته‌ای محصول نبوغ یک نفر نیست؛ بلکه نتیجه تلاش‌های بی‌وقفه و همکاری صدها دانشمند در طول دهه‌ها است. ریشه‌های پیچیده این قدرت عظیم، زندگی بشر را دگرگون کرده است.
انرژی هسته ای که امروزه برای تولید برق و مقاصد نظامی به کار می‌رود، از کشف نظری آغاز شد و با آزمایش و خطا به مرحله بهره‌برداری رسید. هر گام در مسیر کشف انرژی هسته‌ای تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله رقابت‌های ژئوپلیتیک برداشته شده است.
بازار
ریشه‌های چندوجهی کشف انرژی هسته‌ای
برخلاف تصور رایج، هیچ فرد واحدی را نمی‌توان به عنوان «کاشف انرژی هسته‌ای» معرفی کرد. این دستاورد بزرگ، حاصل دهه‌ها تحقیق علمی توسط ده‌ها دانشمند از کشورهای مختلف است که از نظریه وجود اتم‌ها توسط فیلسوفان یونان باستان آغاز شد و در قرون ۱۹ و ۲۰ میلادی با کشف طبیعت اتم‌ها و پدیده واپاشی رادیواکتیو ادامه یافت.
اواخر دهه ۱۹۳۰ میلادی، دانشمندان به کشف مهم شکافت هسته‌ای دست یافتند؛ فرآیندی که طی آن هسته اتم می‌شکند و حجم عظیمی از انرژی آزاد می‌کند. اما این کشف به تنهایی برای تولید برق کافی نبود و مفهوم واکنش زنجیره‌ای باید تایید می‌شد.
در سال ۱۹۴۲ میلادی، انریکو فرمی، فیزیکدان ایتالیایی-آمریکایی و برنده جایزه نوبل، اولین واکنش زنجیره‌ای کنترل‌شده را با راکتور آزمایشی خود به نام «شمع شیکاگو ۱» (Chicago Pile-1) محقق ساخت.
او اغلب به عنوان «پدر عصر هسته‌ای» شناخته می‌شود. تبدیل حرارت شکافت به یک منبع برق پایدار نیازمند حل مشکلات مهندسی و علمی متعددی بود و تیمی از متخصصان متالورژی، فیزیک، شیمی و مهندسی مکانیک برای ساخت اولین راکتور پایدار مولد برق همکاری کردند.
جنگ و سیاست؛ کاتالیزور توسعه انرژی هسته‌ای
در طول تاریخ، جنگ اغلب به عنوان کاتالیزوری برای کشف‌های علمی و توسعه سریع فناوری‌ها عمل کرده است و انرژی اتمی نیز از این قاعده مستثنی نبود. نیازهای فوری نظامی جنگ جهانی دوم و سرمایه‌گذاری‌های عظیم دولتی، شکافت هسته‌ای را به یک سلاح تبدیل کرد.
«پروژه منهتن»، تلاش محرمانه ایالات متحده، هزاران دانشمند و مهندس را گرد هم آورد تا اولین بمب اتم را بسازند. در آن زمان، بیشتر تحقیقات بر روی تسلیحاتی کردن فناوری هسته‌ای متمرکز بود تا تولید انرژی. پس از پایان جنگ، جاه‌طلبی‌های سیاسی مسیر این فناوری را تغییر داد.
قدرت تخریبی بمب‌های هیروشیما و ناکازاکی در سال ۱۹۴۵، نشان داد که می‌توان از انرژی اتمی برای منافع بشریت نیز استفاده کرد. در ایالات متحده، این تغییر از جنگ به صلح تحت نظر «کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده» (United States Atomic Energy Commission) رسمی شد و این نهاد توسعه راکتورهای هسته‌ای را به سمت تولید برق هدایت کرد.
امروزه، با وجود استفاده‌های صلح‌آمیز، میراث ژئوپلیتیکی و درگیری‌ها همچنان در بحث‌های مدرن درباره ایمنی و کنترل انرژی هسته‌ای طنین‌انداز است و توسعه آن را متاثر می‌سازد.