سیاست و بازاریابی - زومیت / طلا یکی از فلزات کمیاب و باارزش زمین است. تا به امروز، انسان‌ها چه مقدار طلا استخراج کرده‌اند و چه مقدار از آن باقی مانده است؟
طلا فلزی سنگین و یکی از عناصر نادر زمین است که در فضا و در پی برخورد ستارگان نوترونی شکل می‌گیرد. اما طلا تا چه حد روی زمین نادر است و در‌حال‌حاضر چه مقدار از آن در این سیاره وجود دارد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، ساده‌ترین راه این است که با میزان طلایی که انسان‌ها تاکنون استخراج کرده‌اند، آغاز کنیم.
طبق برآورد سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS) انسان‌ها در طول تاریخ، حدود 206 هزار تن طلا از سنگ‌ها و رودخانه‌ها استخراج کرده‌اند. بخش زیادی از طلای استخراج‌شده و تولیدی امروزه برای ساخت جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بازار
![]()
برآورد سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده به‌طور قابل‌توجهی کمتر از برآورد شورای جهانی طلا است. طبق اعلام این شورا، تاکنون 238٬391 تن طلا استخراج شده است. این مقدار طلا در قالب مکعبی به ضلع 22 متر جای می‌گیرد. بنا به گزارش همین شورا، حدود 45 درصد از این طلا برای ساخت جواهرات به‌کار رفته، 22 درصد به‌صورت شمش و سکه‌های طلا در مجموعه‌ها نگهداری می‌شود و 17 درصد نیز در بانک‌های مرکزی ذخیره شده است.
انسان‌ها بخش قابل‌توجهی از طلایی را که ازنظر اقتصادی استخراج آن‌ها از پوسته زمین امکان‌پذیر است، استخراج کرده‌اند.
طبق جدیدترین گزارش خلاصه کالاهای معدنی سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده درباره طلا، در سراسر جهان حدود 70٬550 تن طلا هنوز در ذخایری که استخراج آن‌ها ازنظر اقتصادی به صرفه است، وجود دارد. روسیه، استرالیا و آفریقای جنوبی کشورهای دارای بزرگ‌ترین ذخایر طلای استخراج‌نشده هستند، اما چین در سال 2024 بیشترین میزان طلا را استخراج و وارد بازار کرد.
کارشناسان بین «ذخایر» یعنی بخش‌هایی از یک کانسار معدنی که از نظر اقتصادی قابل استخراج هستند، و «منابع» که شامل کانسارهایی است که پژوهشگران و شرکت‌ها اطلاعات زمین‌شناسی کمتری درباره آن‌ها دارند و از استخراج آن‌ها اطمینان کمتری دارند، تفاوت قائل می‌شوند. براساس گزارش شورای جهانی طلا، ذخایر طلای جهانی حدود 60٬370 تن برآورد شده است، درحالی‌که وزن منابع طلا حدود 145٬626 تن تخمین زده می‌شود.
با درنظر گرفتن برآوردهای سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده و شورای جهانی طلا، بین 277٬000 تا 299٬000 تن طلا در اشیاء انسانی و ذخایر شناخته‌شده پوسته زمین وجود دارد. گرچه، در این رقم عدم قطعیت قابل‌توجهی وجود دارد.
بیشتر طلای موجود در زمین در ذخایر متمرکز یا به صورت قابل مشاهده در سطح زمین وجود ندارد. ذرات ریز و قطعات کوچک طلایی که از نظر اقتصادی استخراج آن‌ها به‌صرفه نیست، در آب دریاها و سنگ‌های آذرین پراکنده‌اند.
غلظت طلا در پوسته زمین حدود 4 قسمت در میلیارد، معادل 0٫004 گرم به ازای هر تن است؛ بنابراین کل ذرات طلای موجود در پوسته زمین مجموعاً احتمالا حدود 441 میلیون تن وزن دارند.
گرچه این مقدار طلا زیاد به‌نظر می‌رسد، بخش کوچکی از کل طلای موجود در سیاره است. میزان طلای موجود در پوسته زمین در مقایسه با مقدار طلایی که در هسته زمین محبوس شده است، بسیار ناچیز است. زمین‌شناسان معتقدند که هسته‌ی سیاره ما 99 درصد از طلای زمین را در خود جای داده است و این مقدار طلا به اندازه‌ای است که می‌توان سیاره را با لایه‌ای طلا به ضخامت نیم متر پوشاند.
طلایی که زمین‌شناسان قادر به شناسایی آن در پوسته زمین هستند، بخش کوچکی از مقدار طلای واقعی موجود در سیاره است.
کریس ووسی، زمین‌شناس و پژوهشگر دانشگاه موناش استرالیا، در ایمیلی به لایوساینس نوشت: «هنگامی که زمین شکل گرفت، بیشتر طلای موجود به دلیل چگالی بالا به سمت هسته فرورفت. درنظر داشته باشید که 99٫5 درصد جرم زمین زمانی شکل گرفت که مواد مذاب بودند و می‌توانستند براساس چگالی از هم تفکیک شوند».
به‌گفته‌ی ووسی، نیم‌درصد باقی‌مانده بعداً در دوره‌ای به نام «آخرین بمباران سنگین» که بین 4٫1 میلیارد تا 3٫8 میلیارد سال پیش رخ داد و زمین تحت حملات شدید شهاب‌سنگ‌ها قرار داشت، به سیاره وارد شد. این نیم درصد شامل طلایی است که زمین‌شناسان و کاوشگران منابع امروزه در سنگ‌ها و به صورت ذخایر معدنی متمرکز یافته‌اند. طلای موجود در این بخش کوچک از جرم زمین به هسته وارد نشد؛ زیرا در زمان ورود این مواد، پوسته‌ای جامد روی زمین تشکیل شده بود. او توضیح می‌دهد: «اعتقاد بر این است که بخش زیادی از فلزات گرانبهای زمین که ذخایر معدنی را تشکیل می‌دهند، از این رویداد نشات گرفته‌اند، زیرا این فلزات در هسته آهن-نیکل محبوس نشده‌اند».
ووسی می‌گوید با توجه به اینکه بخش زیادی از طلای زمین در هسته قرار دارد و غلظت آن در پوسته بسیار متغیر است، پژوهشگران نمی‌توانند کل طلای موجود در سیاره را با دقت اندازه‌گیری کنند. او همچنین تعیین دقیق میزان طلایی را که انسان‌ها هنوز کشف نکرده‌اند، «غیرممکن» می‌داند.