چاپ

سیاست و بازاریابی - فصل اقتصاد - بازار ارز ایران در سال جاری با نوسانات و بحران‌های متعددی روبرو بوده که هر بار با رخدادهای سیاسی و منطقه‌ای تشدید شده است.

به گزارش خبرنگار فصل اقتصاد، در شش ماه گذشته، حداقل شش موقعیت بحرانی شامل عملیات نظامی، ترورها و تنش‌های منطقه‌ای، بازار ارز را تحت تاثیر قرار داده است. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که نوسانات قیمتی در بازار واقعی کمتر از آن چیزی است که در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منعکس می‌شود و معامله‌گران عمدتاً دست از خرید و فروش کشیده‌اند.

بحران‌های متوالی و واکنش بازار

از ابتدای سال تاکنون، بازار ارز با پنج بحران مهم مواجه شده که شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، به عنوان ششمین بحران افزوده شده است. هر بار که تنش‌های سیاسی شدت می‌گیرد، قیمت دلار و طلا در بازار افزایش می‌یابد اما این افزایش‌ها معمولاً دوام چندانی ندارد و بازار پس از چند روز به ثبات نسبی بازمی‌گردد.

به عنوان نمونه، در زمان شهادت اسماعیل هنیه، قیمت دلار به حدود 62 هزار تومان رسید اما پس از چند روز به کانال 58 تا 59 هزار تومان بازگشت. در روزهای اخیر نیز با تشدید تنش‌ها، قیمت دلار از کانال 59 هزار تومان به حدود 61 هزار تومان افزایش یافته است.

تفاوت واقعیت بازار و فضای مجازی

مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که در این مواقع بحرانی، معاملات واقعی در بازار ارز به شدت کاهش می‌یابد و بسیاری از فعالان بازار از انجام خرید و فروش در قیمت‌های بالا خودداری می‌کنند. حتی برخی کانال‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی که نرخ‌های متعددی را اعلام می‌کنند، در عمل معاملات را متوقف می‌کنند و این نرخ‌ها بیشتر جنبه سناریوسازی و تحریک بازار دارد.

فعالان بازار معتقدند که این نوسانات قیمتی بیشتر به نفع گروه‌های خاصی است که از این شرایط کسب سود می‌کنند، در حالی که بخش عمده مردم و سرمایه‌گذاران عادی متضرر می‌شوند.

نقش بازارساز و آینده بازار

حضور به موقع و موثر بانک مرکزی به عنوان بازارساز، یکی از عوامل مهم در کنترل نوسانات بازار ارز است. تجربه ماه‌های گذشته نشان داده که بانک مرکزی توانایی مدیریت نوسانات را دارد و می‌تواند با اقدامات مناسب، ثبات را به بازار بازگرداند.

وضعیت بازار طلا و سکه

در بازار طلا و سکه نیز علی‌رغم رکوردشکنی قیمت‌ها، تقاضای اضافی و هیجانی مشاهده نمی‌شود و بازار همچنان در شرایط رکود به سر می‌برد. این موضوع نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌ها بیشتر تحت تاثیر عوامل روانی و سیاسی است تا تغییرات واقعی در تقاضا.

نتیجه‌گیری

بازار ارز ایران در شرایطی قرار دارد که تحت تاثیر بحران‌های سیاسی و منطقه‌ای، نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند. اما واقعیت بازار نشان می‌دهد که این نوسانات بیشتر جنبه روانی و سناریوسازی دارد و معاملات واقعی محدود است. برندگان اصلی این شرایط، گروه‌های خاصی هستند که از نوسانات سود می‌برند و بازندگان، مردم عادی و سرمایه‌گذاران خرد هستند.

برای حفظ ثبات و جلوگیری از آسیب به اقتصاد و معیشت مردم، تقویت نقش بازارساز، افزایش شفافیت و اطلاع‌رسانی دقیق به عموم و کاهش تاثیرگذاری شایعات و اخبار غیررسمی ضروری است. تنها با این اقدامات می‌توان از بحران‌های پی‌درپی بازار ارز عبور کرد و به ثبات اقتصادی دست یافت.

خبرنگار: علیرضا تاجریان