سیاست و بازاریابی - شهر سخت افزار / اینتل و AMD سالیان سال است که در زمینه تولید پردازنده‌های مختلف در بازار با یکدیگر رقابت می‌کنند. پر بیراه نیست که بگوییم که برنده همیشگی این بازار اینتل بوده و همواره سهم بازار بسیار بیشتری از رقیب خود در اختیار داشته است؟ اما آیا همیشه رقابت این دو رقیب دیرینه در یک فضای سالم برقرار بوده است؟ گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که اینتل به صورتی سازمان یافته از اهرم‌های قدرت خود در بازار استفاده می‌کند تا مانع موفقیت AMD شود.
یکی از قدیمی‌ترین دوگانه‌های دنیای پیرامون ما در حوزه فناوری را باید رقابت اینتل و AMD که به اصطلاح تیم‌های آبی و قرمز دنیای الکترونیک و فناوری نامیده می‌شوند دانست. این دو شرکت همواره در جدالی سر به سر تلاش می‌کنند تا با ساخت پردازنده‌های جدیدتر و سریعتر یا ارائه فناوری‌های بهتر و مفیدتر، کاربران بیشتری را به سمت خود جذب کنند.
تغییر میدان رقابت دیرینه اینتل و AMD طی چند سال گذشته
بسیاری از فعالان قدیمی حوزه پردازنده‌های کامپیوتری معتقدند که اینتل جلودار طراحی CPU است و AMD همواره یک قدم از رقیب خود عقب‌تر بوده است. اما در سوی دیگر میدان کم نیستند منتقدانی که همیشه AMD را شرکتی لایق تحسین دانسته‌‎اند که بارها زمین خورده و همچنان در رقابت با تیم آبی باقی مانده است.
طی چند سال گذشته اما شاید داستان پیرامون رقابت دو شرکت تغییرات بسیاری کرده است. AMD با نسل‎‌های جدید پردازنده‌های خود با معماری Zen، به موفقیت‌های بسیاری دست یافته و در کنار آن بهره‌گیری هوشمندانه از لیتوگرافی‌های کوچکتر و زیر 10 نانومتر، این شرکت را در موضع برتری در برخی زمینه‌ها قرار داده است.
اما در شرایط رخوت چند ساله اینتل در برخی فاکتورها، به نظر ابزارهای دیگری نیز از سوی مدیران این شرکت کهنه‌کار دنیای الکترونیک به خدمت گرفته شده‌اند تا همچنان مانع رشد چشم‌گیر سهم بازار CPUهای AMD شوند.
بنابر گزارشی که Tom’s Hardware به نقل از SeekingAlpha منتشر کرده است، اینتل از قدرت و نفوذ خود در بازار به واسطه تولید و ظرفیت بیشتر استفاده می‌کند تا مانع گرایش بیشتر کاربران به سمت محصولات AMD شود.
در همین زمینه استیسی راسگون، تحلیلگر شرکت Bernstein Research (فعال در حوزه رفتارشناسی شرکت‌های بورسی آمریکا) در گزارشی پیرامون رفتارهای شرکت اینتل در بازار پردازنده‌های PC، به بررسی رقابت دو شرکت پرداخته است. خانم راسگون در بخشی از گزارش جدید خود پیرامون فعالیت‌های اینتل اینگونه می‌نویسد:
اینتل دست به اقدامات خرابکارانه در حوزه بازار محصولات مرتبط با کامپیوترهای شخصی می‌زند. به نظر می‌رسد این شرکت با تصمیمات ویژه خود شرایط را طوری تغییر می‌دهد که مشتریان به جای گرایش به سمت AMD، محصولات اینتل را انتخاب کنند.
راسگون در بخش دیگری از گزارش خود همچنین رفتارهای اینتل در بازار PC را ناشی از دو سلاح استراتژیک در دستان این شرکت یعنی ظرفیت بالای محصولات تولیدی و قیمت آنها می‌داند که به تیم آبی اجازه می‌دهد بازیگر اصلی و تعیین کننده بازار باشد.
علت رفتارهای مخرب اینتل در بازار PC چیست؟
بنا بر گزراش‌های منتشر شده در حدود 53 درصد از درآمد اینتل طی سه ماه سوم 2022 از بخش محصولات گروه تجهیزات محاسباتی مشتریان یا Client Computing Group به دست آمده است. طبیعی است که اینتل تمایل داشته باشد سهم خود در این بازار را حفظ نموده یا گسترش دهد. این تمایل به حفظ بازار به هر قیمت، مدیران اینتل را بر آن داشته تا قیمت و بازاری بسیار رقابتی را برای دو نسل آخر پردازنده‌های خود یعنی Raptor Lake و Alder Lake به وجود آورند. در واقع این محصولات اخیر AMD هستند که حریم امن سهم بازار اینتل را تهدید کرده و زنگ خطر را برای مدیران Intel به صدا درآورده‌اند.
اول از همه، رفتارهای AMD طی دو سال اخیر نشان دهنده آن است که این شرکت در ابتدا تمرکز خود را روی پردازنده‌های پرچمدار یا میان‌رده رو به بالای حوزه دسکتاپ و نوت بوک معطوف کرده تا بتواند با نمایش قدرت این پردازنده‌ها، شرکت‌های تولید کننده PC و لپتاپ را پای عقد قراردادها با تیراژ بالاتر بیاورد. همچنین تمایل کاربران خرد نیز به دلیل همین عملکردهای جذاب به سمت محصولات شرکت، بسیار بیشتر از محصولات رقیب مستقیم بوده است.
ثانیاً، شرکت اپل به عنوان یکی از مهم‌ترین مشتریان اپل حالا برای کامپیوترهای شخصی تولیدی خود، دست به استفاده از تراشه‌های پردازنده بومی پروژه Apple Silicon می‌زند و بازار بزرگی از پردازنده‌های مورد استفاده برای مک‌ها را از اینتل گرفته است.
سهم بازار کامپیوترهای شخصی و نوت‌بوک‌ها اپل همچنان در حال افزایش است و این شرکت در سه ماهه سوم سال 2022 به 13.5 درصد از کل بازار جهانی رسیده که رقمی بسیار قابل توجه است. در واقع می‌توان این‌طور نیز استنباط کرد که اواخر سال 2020 که اپل شروع به استفاده از پردازنده‌های بومی خود روی کامپیوترهای شخصی تولیدی خود کرد، این اینتل بود که سهم بازار در حدود 13 درصدی از رایانه‌های شخصی را از دست داد.
در نهایت افول یکی دو سال گذشته بازار PC نیز عامل سومی است که بر رفتارهای اخیر اینتل اثر گذاشته و موجب داغ‌تر شدن رقابت با AMD شده است.
در پی این شرایط، اینتل برای اطمینان هر چه بیشتر از این که AMD نتواند تمامی حوزه‌های بازار را به صورت کامل پوشش دهد، از ظرفیت تولید گسترده خود استفاده می‌کند و با اعمال تخفیف‌های سنگین و ایجاد روابط نزدیک‌تر و بیشتر با شرکت‌های تولیدکننده رایانه‌های شخصی و نوت بوک، قصد دارد هر چه بیشتر، دست AMD را از این بازارها کوتاه کند.
در تحلیل این رفتار نیز خانم راسگون می‌نویسد:
این رفتارها به صورت طبیعی به خود اینتل نیز آسیب می‌رساند ولی از آنجایی که وضعیت اقتصادی این شرکت در حال حاضر تحت سقوطی آزاد قرار گرفته، شاید چنین اقداماتی آن‌قدر که باید برای مدیران شرکت حائز اهمیت نباشد.

نگاه اینتل به آینده بازار PC
با وجود تحلیل‌های فوق به نظر اینتل نگاه متفاوتی به آینده بازار رایانه‌های شخصی دارد. این شرکت در رویداد اخیر PC TAM خود برای تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران از استراتژی آینده خود برای بازار آینده PC رونمایی کرد. ظاهراً مدیران تیم آبی معتقدند که بازار فروش 300 میلیون دستگاهی PC در سال 2022 با افتی اندک طی سال 2023 به 270 تا 290 میلیون PC خواهد رسید.

مدیران اینتل همچنین معتقدند که آینده همراه با موفقیت در جدال با AMD برای کسب سهم بیشتر از بازار خواهند داشت که ابزارهای آنها برای توفیق بیشتر در این بازار، نه تنها رقابت با AMD، بلکه با اپل نیز خواهد بود. مدیران شرکت برنامه بزرگی برای همکاری با مشتریان خود از جمله لنوو، HP و DELL را ترتیب خواهند داد که معتقدند همه کمبودها را جبران خواهد کرد.

خطر بیخ گوش AMD در سال 2023
نکته حائز اهمیت در این شرایط آن است که با توجه رشد سریع آمار سهم بازار اپل، شاید مدیران AMD بیشتر از رقبای آبی خود در خطر از دست دادن سرمایه و سهم بازار خود باشند. در حالی که این شرکت به ویژه با پردازنده های مرکز داده EPYC خود توجه بسیاری از صاحبان مشاغل را جلب کرده، در بازار رایانه های شخصی عملکرد نسبتا ضعیف را به نمایش گذاشته است. جالب است بدانید که مجموعه اتفاقات فوق موجب شده که برخی از موسسات تحلیل سهام از جمله Bernstein Research پیش‌بینی کاهش ارزش هر سهم AMD در بازار سهام وال استریت را از 95 دلار به 80 دلار کاهش دهند.