سیاست و بازاریابی - ترنجی / اخبار دنیای فناوری معمولا درباره جابه‌جا شدن مرز توانایی‌های گجت‌ها مفید ماست. با این حال این تا زمانی معنی دارد که قدرت‌های بزرگ درباره مسائل پیچیده‌تر با هم درگیر نباشند. مشکلات دولت‌های غربی با چین مسبب تغییرات مهمی در این بازار شد. در جدیدترین تحولات این زمینه درباره درخواست وزارت دفاع هلند برای ممنوعیت ارسال تجهیزات مهم ساخت تراشه به چین گزارشی وجود دارد.
ممنوعیت ارسال تجهیزات مهم ساخت تراشه به چین
با حضور میلیاردها و میلیاردها ترانزیستور درون تراشه‌ها، کار حک کردن الگوهای مدارهایِ نازک‌تر از موی انسان بر روی ویفر سیلیکونی وظیفه دستگاه لیتوگرافی فرابنفش شدید (EUV) است.
در تصویر زیر می‌توانید ببینید که اندازه هر دستگاه لیتوگرافی EUV تقریباً برابر با اتوبوس است و هر یک برچسب قیمتی 150 میلیون دلاری دارد. در حال حاضر تنها یک شرکت در جهان این ماشین ها را تولید می کند و آن شرکت هلندی ASML است.

گزارشی که روز جمعه توسط روزنامه هلندی Het Financieele Dagblad منتشر شد و امروز رویترز به آن اشاره کرد، می‌گوید که وزارت دفاع هلند به دولت توصیه کرده است که اجازه ندهد هیچ یک از پیشرفته‌ترین دستگاه‌های لیتوگرافی به چین ارسال شود.
در مشاوره ارسال شده به وزارت امور خارجه آمده است:
«از منظر منافع نظامی و امنیتی هلند در میان مدت و درازمدت مهم است که به ASML هیچ گونه مجوز صادراتی برای تحویل ماشین آلات EUV به چین اعطا نشود. و این که این فناوری منحصر به فرد تا حد امکان محافظت شود.”
شرکت ASML حتی یک دستگاه EUV را به چین ارسال نکرده است، به همین دلیل است که SMIC (بزرگترین کارخانه ریخته گری چین) چندین نسل از تراشه های 3 نانومتری که در حال حاضر توسط TSMC و Samsung Foundry تولید می شوند عقب است.
البته شاید شرایط تغییر کند. هوآوی که طبق قوانین صادرات ایالات متحده از دستیابی به تراشه های پیشرفته منع شده است، اخیراً یک درخواست ثبت اختراع برای قطعات EUV ارائه کرده است. مشخص نیست که آیا هوآوی توانایی ساخت دستگاه EUV خود را دارد یا خیر، اما در صورت اعطای حق ثبت اختراع، چین ممکن است در نهایت EUV خود را توسعه دهد که به این کشور اجازه می دهد تراشه های پیشرفته تولید کند.

ایالات متحده قانون صادرات خود را در سال 2020 بازبینی کرد تا از ارسال تراشه هایی که توسط کارخانه های ریخته گری دارای فناوری آمریکایی ساخته می‌شوند، جلوگیری کند.
پیش از آن هواوی بعد از اپل دومین مشتری بزرگ TSMC بود. این شرکت اکنون برای سری پرچمدار میت 50 خود مجوز استفاده از تراشه های اسنپدراگون را دریافت کرد اما تنها پس از غیرفعال شدن پشتیبانی از 5G. سری P60 که گفته می‌شود تا پایان زمستان 1402 معرفی می‌شود، ظاهراً از تراشه‌های Snapdragon 8+ Gen1 استفاده می‌کند و پشتیبانی از 5G غیرفعال است.
تغییر قوانین صادرات ایالات متحده ضربه بزرگی به هواوی بود و مانع از دستیابی این شرکت به تراشه هایی شد که واحد نیمه هادی آن یعنی HiSilicon طراحی کرده بود.
این خبر در روزنامه هلندی درست زمانی منتشر شد که دولت هلند در حال بررسی اعمال محدودیت‌های اضافی برای چین است که فروش ASML به این کشور را بیشتر محدود می‌کند. در حال حاضر 15 درصد از محصولات برتر ASML از فروش به چین است.
در اکتبر گذشته، ایالات متحده محدودیت‌های بیشتری را بر صادرات تجهیزات تراشه‌سازی به چین اضافه کرد و انتظار می‌رود هلند نیز از آن پیروی کند. مارک روته، نخست وزیر هلند هفته گذشته گفت که انتظار دارد پس از دیدار با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در واشنگتن دی سی، “نتیجه خوبی” از مذاکرات با ایالات متحده داشته باشد.
ترس این است که چین از تراشه های پیشرفته برای ساخت سلاح استفاده کند
با این حال، لیزی شراینماچر، وزیر بازرگانی هلند می گوید که او به سادگی از قوانین ایالات متحده کپی نخواهد کرد. او گفت:
“من می دانم که فشارهای بین المللی زیادی وجود دارد، اما من برای تجارت آزاد و علیه حمایت گرایی مبارزه خواهم کرد.”
در نامه وزارت دفاع هلند که به دولت در مورد اجازه فروش EUV به چین هشدار داده است، آمده است:
“این خطر که یک کشور عضو ناتو در آینده باید از خود در برابر سیستم های تسلیحاتی تولید مستقل دفاع کند، در صورت صادرات ماشین های EUV بسیار بزرگتر می شود. مهمترین شریک امنیتی استراتژیک ما، ایالات متحده، از هلند درخواست فوری کرده است که فناوری EUV را به چین صادر نکند.”
همانطور که متوجه شده اید، ترس این نیست که هواوی بتواند به تراشه‌های قدرتمندتر از تراشه‌های اپل دسترسی پیدا کند. نگرانی این است که چین از تراشه‌های پیشرفته برای کمک به ساخت سلاح‌های قدرتمندی که می‌تواند توسط دولت این کشور استفاده شود، استفاده کند.
نظر شما چیست؟ این نگرانی منطقی است؟